@article { author = {امری, مرضیه}, title = {عقل در منظومه معرفتی علامه مجلسی}, journal = {نیم سالنامه علمی-ترویجی حدیث و اندیشه}, volume = {7}, number = {14}, pages = {5-23}, year = {2014}, publisher = {دانشگاه قرآن و حدیث}, issn = {۲۳۲۲-۳۸۲۰}, eissn = {23223820}, doi = {}, abstract = {بحث درباره عقل در ادارک و گفتگو از گستره اعتبار آن در حوزه تحصیل معارف الهی و احکام آن نفیاً یا اثباتاً از مهمترین و مطرحترین مباحث جاری تاریخ بشر است و در برهه خاصی از تاریخ فکر اسلامی به کانونی از جذب و دفع افکار و اندیشه‌ها مبدل گشته است علامه مجلسی در هر سه کتاب مهم حدیثی خود یعنی بحار الأنوار و مراة العقول و کتاب الاربعین، تقریباً به طور یکسان از معنا و ماهیت عقل ذیل عنوان کتاب العقل و الجهل بحث می‌کند و چند معنا را برای عقل می‌شمارد و سپس اعلام می‌دارد که عقلی که کتاب و سنت مدار تکلیف، ثواب و عقاب، درک و شعور، و کمال و رشد مردم قرار داده است، عقلی فطری است که باعث می‌شود مردم خیر و شر را از هم تمییز دهند و به سمت خیر و منافع آن گام بردارند. عقل به صراحت به دین دعوت می‌کند و دین را درک می‌نماید و آن را تصدیق می‌کند. از این رو همین عقل عرفی و خدادادی بشر برای تبیین و اثبات آموزه‌های دین کافی است و نیازی به پیچیدگی‌های عقل انتزاعی و فلسفی نیست. علامه نشان می‌دهد که عقل منتزع و مستقل و فلسفی مورد ذم و انکار روایات است و روایات تنها بر به کار انداختن عقل ساده و همگانی که قطعا به خیر بودن دین خواهد رسید و انسان را به وجود و صفات خدا خواهد رساند تأکید کرده‌اند}, keywords = {مجلسی,عقل,عقل فطری,عقل فلسفی}, url = {https://hadithvaandisheh.qhu.ac.ir/article_5025.html}, eprint = {https://hadithvaandisheh.qhu.ac.ir/article_5025_aa457767c87f46d5f4e79081f2654392.pdf} }