تحلیل ساختار شناسی «بهج الصباغه فی شرح نهج البلاغه»

نوع مقاله : نشریه حدیث و اندیشه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشکده اصول الدین قم

چکیده

شرح بهج الصباغة فی شرح نهج البلاغه اثر علامه مرحوم شیخ محمدتقی شوشتری (م 1374 ﮬ . ق) می‌باشد. این عالم فرزانه که در فقه، رجال و تراجم و حدیث صاحب نظر و دارای ده‌ها جلد اثر تحقیقی در این چهارحوزه می‌باشد، با نگارش این شرح که در چهارده مجلد نسبتاً قطور انتشار یافته، نقطه عطفی در شرح نویسی نهج البلاغه ایجاد کرد. این نوشتار بر آن است تا پس از ارائه خصوصیات و سبک کلی کتاب، از دو جنبه‌ منحصر به فرد این اثر، به روش‌شناسی آن بپردازد. جنبه‌ اول، دسته‌بندی موضوعی نهج البلاغه می‌باشد که مرحوم علامه شوشتری در 60 فصل تنظیم کرده است. هر یک از این فصل‌ها در موضوع خاصی است و در مجموع، 933 عنوان را دارا می‌باشد. جنبه‌ دوم، شرح نهج البلاغه با نهج البلاغه یا کلمات حضرت علی7 می‌باشد که علامه با استفاده از این شیوه، به نوعی به شرح روایی و تشکیل خانواده حدیثی از کلمات امیرالمؤمنین7 پرداخته و این روش را به عنوان راه حلی برای شرح صحیح بیانات حضرت علی7 در نهج البلاغه به کار گرفته‌ است.

کلیدواژه‌ها


ـ شناخت‌نامه نهج البلاغه، غلامعلی، احمد، تهران: انتشارات سمت، چاپ دوم، 1391ﮬ . ش.
ـ بهج الصباغه فی شرح نهج البلاغه، شوشتری، محمد‌تقی، تهران: انتشارات امیرکبیر، چاپ اول، 1372ﮬ . ش.
ـ چشمه خورشید (آشنایی با نهج البلاغه)، دلشاد تهرانی، مصطفی، تهران: انتشارات دریا، چاپ دوم، 1382ﮬ . ش.
ـ الذریعه الی تصانیف الشیعه، آقابزرگ تهرانی، بیروت: دار الاضواء، چاپ دوم.
ـ مصادر نهج البلاغه و اسانیده، حسینی خطیب، سید عبدالزهرا، بیروت: دار الزهراء، چاپ چهارم، 1402ﮬ . ق.
ـ «بهج الصباغه و امتیازات آن بر دیگر شروح»، جعفری، محمدمهدی، آینه پژوهش، شماره33.