«زیارت غدیریه» از منظر روش تفسیری «مصداق‌یابی»

نوع مقاله : نشریه حدیث و اندیشه

نویسندگان

1 مدرس دانشگاه

2 معاونت آموزشی دانشکده علوم قرآنی آمل

3 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد

چکیده

زیارت غدیریه از زیارات مشهور و معتبر شیعه می‌باشد که در برخی کتاب‌های ادعیه و زیارات، با سند معتبر از امام هادی (ع) نقل گردیده است. در این زیارت، 50 آیه از قرآن کریم تجلّی یافته است. پرسش پژوهش حاضر این است که آیات مذکور در زیارت غدیریه، چه مصادیقی دارند و چه حوزه‌هایی را شامل می‌شوند؟
این مقاله در صدد است با اتّخاذ روش توصیفی- تحلیلی، ضمن بررسی سندی زیارت غدیریه، با استناد به محتوای زیارت و روایات تفسیری فریقین، مصداق آیات این زیارت را شناسایی نماید. بررسی‌ها نشان می-دهد وثاقت تمامی رجال سلسله سند و قوت محتوایی زیارت، نشان از صحیح بودن زیارت دارد. بسیاری از آیات تجلی یافته در این زیارت در حوزه ولایت امام علی (ع) هستند که با بررسی آن‌ها می‌توان گفت امام علی(ع) در مصداق برخی آیات، با برخی اولیای الهی و مؤمنان شریک است؛ مصداق برخی آیات نیز منحصر به امیرالمؤمنین علی(ع) است.

کلیدواژه‌ها


-       قرآن کریم؛
-       آلوسی، سیّد محمود. (1415ق). روح­المعانی فی تفسیر القرآن­العظیم، بیروت: دارالکتب­العلمیة؛
-       ابن­ابی­حاتم، عبدالرحمن­بن­محمد. (1419ق). تفسیرالقرآن­العظیم، ریاض: مکتبة ­نزارالباز؛
-       ابن­شهرآشوب، محمدبن­علی. (1379). مناقب­آل­ابی­طالب(ع)، 4 جلد، قم: علامه؛
-       ابن­مشهدی، محمدبن­جعفر. (1419ق). المزارالکبیر، تحقیق جواد قیومی اصفهانی، 1 جلد، قم: دفتر انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم؛
-       ابوالفتوح رازی، حسین­بن علی. (1408ق). روض­الجنان و روح­الجنان فی تفسیرالقرآن، 20 جلد، مشهد: بنیاد پژوهش­های اسلامی؛
-       ابو یعلی موصلی، احمد بن‌علی. (بی­تا). مسند ابویعلی، دمشق: دارالمأمون للتراث؛
-       استرآبادی، علی (1409ق). تأویل­الآیات­الظاهرة فی فضائل­العترة­الطاهرة، قم: جامعة­المدرسین فی­الحوزة ­العلمیة بقم؛
-       بلخی، مقاتل­بن سلیمان. (1423ق). تفسیر مقاتل­بن سلیمان، 5 جلد، بیروت: دارإحیاءالتراث­العربی؛
-       بیضاوی، عبدالله­بن عمر. (1418ق). أنوارالتنزیل ­و­أسرارالتأویل، بیروت: دارإحیاءالتراث­العربی؛
-       ترمذی، محمّد بن‌عیسی. (1403ق). سنن ترمذی، بیروت: دارالفکر؛
-       ثعلبی، احمدبن محمّد. (1422ق). الکشف و البیان فی تفسیرالقرآن، 10 جلد، بیروت: دارإحیاء التراث­العربی؛
-       جوادی آملی، عبدالله. (1378ش). تفسیر تسنیم، چاپ اوّل، قم: مرکز نشر اسراء؛
-       حسکانی، عبیدالله بن‌عبدالله. (1411ق). شواهدالتنزیل لقواعدالتفضیل، 3جلد. تهران: وزارت ارشاد اسلامی؛
-       خویی، ابوالقاسم. (1992م). معجم رجال­الحدیث، بی­جا: مرکز نشر ثقافة­الإسلامیة؛
-       رستمی، علی­اکبر. (1380). آسیب­شناسی و روش­شناسی تفسیر معصومان علیهم­السلام، بی­جا، کتاب مبین؛
-       زمخشری، جارالله محمود بن‌عمر. (1407ق). تفسیر الکشاف، بیروت: دارالکتب العلمیة؛
-       سمرقندی، نصربن محمّد. (1416ق). تفسیر بحرالعلوم، بیروت: دارالفکر؛
-       سیوطی، جلال­الدین عبدالرحمن. (1404ق). الدرالمنثور­فی­تفسیر­المأثور، قم، کتاب­خانه آیت‌الله ­مرعشی­نجفی؛
-       شهید اوّل، محمد بن‌مکی. (1410ق). المزار فی کیفیة زیارات­النبی و الأئمهة علیهم­السلام، قم: مؤسسه امام مهدی (عج)؛
-       طباطبایی، سیدمحمدحسین. (1374ش). ترجمه تفسیر المیزان،ترجمه محمّدباقر موسوی، 20 جلد، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم؛
-       طبرانی، سلیمان­بن احمد. (2008م). تفسیرالقرآن­العظیم، اردن: دارالکتاب­الثقافی؛
-       طبرسی، فضل­بن حسن. (1372ش). مجمع­البیان فی تفسیرالقرآن، تصحیح فضل­الله یزدی، 10 جلد، تهران: ناصرخسرو؛
-       طبری، محمّدبن جریر. (1412ق). جامع­البیان عن تأویل آی­القرآن، بیروت: دارالمعرفة؛
-       طوسی، محمّدبن­حسن. (بی­تا). التبیان­فی­تفسیرالقرآن، بیروت: دارإحیاءالتراث­العربی؛
-       _____. (1373). رجال­الطوسی، قم: مؤسسة­النشر الإسلامی؛
-       علوی­مهر، حسین. (1381). روش‌ها و گرایش‌های تفسیری، قم، اسوه؛
-       عیاشی، محمد بن‌مسعود. (1380). تفسیر عیاشی،تهران: چاپ­خانه علمیه؛
-       فرات کوفی، فرات­بن­ابراهیم. (1410ق).تفسیر الفرات­الکوفی، تهران: وزارت ارشد اسلامی؛
-       فخر رازی، محمّد بن‌عمر. (1420ق). تفسیر الکبیر أو مفاتیح­الغیب، بیروت: دار إحیاء التراث العربی؛
-       قمی، علی­بن ابراهیم. (1363ق). تفسیر قمی، 2 جلد، تحقیق: طیب موسوی جزایری، قم: دارالکتاب؛
-       قمی، شیخ­عباس. (1383ق). هدیة­الزائرین و بهجة­الناظرین، قم: مؤسسه سبطین؛
-       کلینی، محمد بن‌یعقوب. (1363ق). اصول کافی، تهران: دارالکتب الإسلامیة؛
-       گنابادی، سلطان­محمّد. (1408ق)، تفسیر بیان­السعادة­ فی­ مقامات­العبادة، بیروت: مؤسسة­الأعلمی ­للمطبوعات؛
-       مامقانی، عبدالله­بن محمد حسن. (1352)، تنقیح­المقال فی علم­الرجال، نجف: چاپ­خانه مرتضویه؛
-       مجلسی، محمدباقر. (1403ق)، بحارالأنوار، بیروت: دارإحیاء التراث ­العربی؛
-       _____. (1423ق)؛ زادالمعاد- مفتاح­الجنان، بیروت: مؤسسة­الأعلمی؛
-       مغنیه، محمدجواد. (1424ق). تفسیر الکاشف، قم: دارالکتاب­الاسلامی؛
-       میبدی، احمد بن‌محمّد. (1371ش). کشف­الأسرار و عدّة­الأبرار، تهران: امیر کبیر؛
-       ناصح، علی احمد. (1387). اعتبار و کاربرد روایات تفسیری، قم، بوستان کتاب (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه)؛
-       نجاشی، احمد بن‌علی. (1416ق). رجال­النجاشی، قم: مؤسسه نشر اسلامی؛
-       نصیری، علی. (1385). رابطه متقابل کتاب و سنت، تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و ارشاد.