باذام بین رد و قبول (نمایشی از پشت پرده اتهامات وی)

نوع مقاله : نشریه حدیث و اندیشه

نویسندگان

1 دانشگاه مازندران

2 هیئت علمی دانشگاه مازندران

چکیده

ابو صالح باذام بین رد و قبول
(نمایشی از پشت پردۀ اتهامات او)

چکیده
ابوصالح باذام از راویان قرآنی و چالشی میان شیعه و اهل سنت است که در چنگ اختلاف محدثان و علمای رجال گرفتار شده است و در برابر نکویی هایش، اتهامات بسیاری بسوی او روانه شده است. این نوشتار با بررسی سه دیدگاه گوناگون نسبت به باذام، جمع بندی و نتیجه گیری را نسبت به شخصیت او و روایاتش ارائه می کند.
کلیدواژه ها: ابوصالح، باذام، باذان، شیعه، تشیع، کذاب.
ابوصالح باذام از راویان قرآنی و چالشی میان شیعه و اهل سنت است که در چنگ اختلاف محدثان و علمای رجال گرفتار شده است و در برابر نکویی هایش، اتهامات بسیاری بسوی او روانه شده است. این نوشتار با بررسی سه دیدگاه گوناگون نسبت به باذام، جمع بندی و نتیجه گیری را نسبت به شخصیت او و روایاتش ارائه می کند.

کلیدواژه‌ها


آلبانی، محمدناصر، أحکام الجنائز، بیروت، المکتب الاسلامی، 1406 ق - 1986 م.
ابن تیمیۀ، مجموعة الفتاوى، بی جا، بی نا، بی تا.
ابن حبان، المجروحین، تحقیق محمود إبراهیم زاید، مکۀ، دار الباز، بی تا.
ابن حنبل، احمد، العلل، تحقیق وصی الله بن محمود عباس، بیروت – ریاض، المکتب الاسلامی – دار الخانی، 1408 ق.
ابن حنبل، احمد، المسند، شرح احمد محمد شاکر، قاهره، دار الحدیث، 1416 ق – 1995 م.
ابن سعد، الطبقات الکبرى، بیروت، دار صادر، بی تا.
ابن مدینی، علی، سؤالات محمد بن عثمان بن أبی شیبة، تحقیق موفق عبد الله عبد القادر، ریاض، مکتبۀ المعارف، 1404 ق.
اصبهانی، ذکر أخبار إصبهان، بی جا، بی نا، 1934 م.
امین، سیدمحسن، أعیان الشیعة، تحقیق وتخریج حسن امین، بیروت، دار التعارف، 1403 ق - 1983 م.
بحرانی، سیدهاشم، حلیة الأبرار، تحقیق غلام رضا مولانا بروجردی، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة، 1414 ق.
بخاری، التاریخ الکبیر، ترکیا، المکتبة الإسلامیة، بی تا.
بلاذری، احمد بن یحیی، فتوح البلدان، قاهره، مکتبة النهضة المصریة، 1956 م.
تلعکبری مفید، محمد بن محمد بن نعمان، الکافئة، تحقیق علی اکبر زمانی نژاد، بیروت، دار المفید، 1414 ق- 1993 م.
جرجانی ابن عدی، عبدالله، الکامل، تحقیق سهیل زکار، بیروت، دار الفکر، 1409 ق- 1988 م.
حسون کریم، فارس، الروض النضیر فی معنى حدیث الغدیر، قم، مؤسسۀ امیر المؤمنین علیه السلام، 1419 ق.
حسینی میلانی، سیدعلی، استخراج المرام من استقصاء الإفحام، قم، شریعت، 1425 ق- 1383 ش.
حسینی میلانی، سیدعلی، تشیید المراجعات وتفنید المکابرات، قم، مرکز الحقائق العلمیۀ، 1427 - 1385 ش.
حیاة انصاری، محمد، الفضائل العددیة، بی جا، بی نا، بی تا.
خرسان، محمدمهدی، موسوعة عبد الله بن عباس، بی جا، مرکز الابحاث العقائدیۀ، 1428 ق.
دمشقی ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، تحقیق علی شیری، بیروت، دار الفکر، 1415 ق.
دینوری ابن قتیبۀ، المعارف، تحقیق ثروت عکاشة، مصر، دار المعارف، 1969 م.
ذهبی، میزان الاعتدال، تحقیق علی محمد البجاوی، بیروت، دار المعرفۀ، 1382 ق- 1963 م.
ذهبی، تاریخ الإسلام، تحقیق عمر عبد السلام تدمرى، بیروت، دار الکتاب العربی، 1407 ق - 1987م.
ذهبی، سیر أعلام النبلاء، تحقیق شعیب الأرنؤوط، بیروت، مؤسسۀ الرسالۀ، 1413 ق - 1993 م.
رازی ابن ابی حاتم، الجرح والتعدیل، حیدرآباد – بیروت، مطبعة مجلس دائرة المعارف العثمانیة - دار إحیاء التراث العربی، 1371 ق - 1952 م.
رامهرمزی، الحد الفاصل، تحقیق محمد عجاج الخطیب، بیروت، دار الفکر، 1404 ق.
سبحانی، جعفر، موسوعة طبقات الفقهاء، قم، مؤسسة الإمام الصادق علیه السلام، 1418 ق.
سبحانی نیا، محمدرضا؛ ابن أبی حاتم و تفسیر او، حدیث اندیشه، دوره جدید، بهار و تابستان 1387 - شماره 5.
شوکانی، نیل الأوطار، بیروت، دار الحیل، 1973 م.
طبرانی، المعجم الأوسط، بی جا، دار الحرمین، 1415 ق- 1995 م.
طبرانی، المعجم الکبیر، تحقیق حمدی عبد المجید السلفی، قاهره، دار إحیاء التراث العربی، بی تا.
عجلی، معرفة الثقات، مدینۀ، مکتبۀ الدار، 1405 ق.
عسقلانی ابن حجر، تهذیب التهذیب، بیروت، دار الفکر، 1404 ق- 1984 م.
عقیلی، ضعفاء العقیلی، تحقیق عبد المعطی أمین قلعجی، بیروت، دار الکتب العلمیۀ، 1418 ق.
مؤسسة آل البیت، مجلة تراثنا، قم، مؤسسة آل البیت، 1419 ق.
محمدی، مجید؛ اشرف کرمی، علی؛ روش های نقد احادیث در المیزان علامه طباطبایی و جامع البیان طبری، اندیشه تقریب، پاییز 1389 - شماره 24.
مرعشی، شرح إحقاق الحق، تعلیق سیدشهاب الدین مرعشی نجفی، قم، منشورات مکتبة آیة الله العظمى مرعشی نجفی، 1411 ق.
مزی، تهذیب الکمال، تحقیق بشار عواد معروف، بیروت، مؤسسۀ الرسالۀ، 1405 ق - 1985 م.
مقریزی، إمتاع الأسماع، تحقیق محمد عبد الحمید النمیسی، بیروت، منشورات محمد علی بیضون دار الکتب العلمیة، 1420 ق- 1999 م.
منیع، ناصر بن محمد بن عثمان،  ابو صالح باذام مولی ام هانئ و تفسیره من روایۀ اسماعیل بن ابی خالد عنه جمع و دراسۀ، المکۀ، جامعۀ ام القری، 1430 ق- 2009 م.