جستاری پیرامون روایات خواص آب نیسان

نوع مقاله : نشریه حدیث و اندیشه

نویسندگان

1 هیأت علمی دانشگاه ایلام

2 دانشگاه ایلام

چکیده

موضوع بیماری و مرگ همواره ذهن بشر را درگیر خود ساخته است و انسان برای شفای خویش از روشهای مختلفی بهره برده است؛ یکی از ساده‌ترین و در دسترس‌ترین روشهای درمانی مراجعه به آیات و روایات است؛ روایات پزشکی فراوانی در کتاب‌هایی روایی شیعه و سنی نقل شده‌اند که گاه برخی از این روایات از سند استواری برخوردار نیستند؛ دراین احادیث به شکل مبالغه آمیزی بر شفابخشی برخی از مواد تاکید شده است، به عنوان نمونه در حدیثی خواص بسیار فراوانی برای آب باران نیسان ذکر شده است؛ پژوهش حاضر به روش کتابخانه‌ای و بابهره‌مندی از طریقه‌ی تحلیلی با تحلیل متن و سند روایات آب نیسان به این نتیجه رسیده است که این روایات علاوه بر اینکه از محتوای قابل قبولی برخوردار نیستند و در سند آنها مورد تردید است، با واقعیت‌های علمی و پزشکی نیز تعارض دارند.ر به روش کتابخانه‌ای و بابهره‌مندی از طریقه‌ی تحلیلی با تحلیل متن و سند روایات آب نیسان به این نتیجه رسیده است که این روایات علاوه بر اینکه از محتوای قابل قبولی برخوردار نیستند و در سند آنها مورد تردید است، با واقعیت‌های علمی و پزشکی نیز تعارض دارند.

کلیدواژه‌ها


  1. قرآن کریم
  2. ابن عاشور محمد بن طاهر، التحریر و التنویر، کتاب شناسنامه ندارد.
  3. ابن قیم الجوزیه محمد بن ابی بکر، المنار المنیف فی الصحیح و الضعیف، تحقیق عبد الفتاح ابوعقده، مکتبة المطبوعات الاسلامیه ، حلب، چاپ دوم، 1403 هـ.ق
  4. ابن عربی، الفتوحات المکیه، مؤسسة آل البیت لأحیاء التراث، قم، بی تا.

 

  1. ابو ریه محمود، اضواء علی السنة المحمدیه (الدفاع عن الحدیث)، موسسه­ی انصاریان، قم، 1375 هـ.ش.
  2. اردبیلی عبدالغنی، تقریرات فلسفه­ی امام خمینی، انتشارات موسسه تنظیم ونشر آثار امام خمینی، تهران، چاپ دوم 1381 هـ..ش
  3. الحسنی هاشم معروف، الموضوعات فی الآثاری و الاخبار، دار التعارف للمطبوعات، بیروت، 1987م.
  4. الامین محسن، خطط جبل عامل، تحقیق: حسن الامین، دار المحجه البیضاء ، بیروت، 2002 م.
  5. احمد بن محمد بن خالد برقى‏، رجال البرقی‏، انتشارات دانشگاه تهران‏، تهران، 1383 هـ.ق.
  6. احمد بن على نجاشى‏، رجال النجاشی‏، انتشارات جامعه مدرسین، قم‏، 1407 هـ.ق.
  7. الترمذی محمد بن عیسی بن سورة، الجامع الصحیح( سنن الترمذی) تحقیق: احمد محمد شاکر، دارالکتب العلمیه بیروت ، بی تا.
  8. باقر شاهی علی نقی، آفرینش در وادها، تاریخ فلسفه، شماره­ی دوم پاییز 1389 هـ.ش.
  9. بارانی محمد/ خانی سومار احسان، بررسی تطبیقی اسطوره­ی آب در اساطیر ایران وهند، فصلنامه­ی مطالعات شبه قاره­، سال پنجم، شماره هفدهم، زمستان 1392هـ.ش.
  10. جیمس دارمستتر، وندیداد اوستا، مترجم: موسی جوان، دنیای کتاب، تهران، چاپ دوم 1384 هـ.ش
  11. حرعاملى محمد بن حسن، ‏وسائل الشیعة، مؤسسه آل البیت، قم‏، 1409 هـ.ق
  12. حلّى، سید ابن طاووس، رضى الدین، على‌، مهج الدعوات و منهج العبادات، دار الذخائر، قم، ‌1411 ه‌ـ.ق‌
  13. حلی ابن داود، رجال ابن داود، انتشارات دانشگاه تهران‏، تهران،1383 هـ.ش
  14. دوستخواه جلیل، اوستا، انتشارات مروارید، تهران، چاپ دهم، 1385 هـ.ش.
  15. سیوطى جلال الدین،الدر المنثور فى تفسیر المأثور، کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى، قم، 1404،هـ.ق
  16. ـــ، اللآلئ المصنوعه فی الاحادیث الموضوعه، دار المعرفة، بیروت، 1975 م.
  17. شهروزی ابن صلاح ابو عمرو عثمان بن عبدالرحمن، علوم الحدیث( مقدمه ابن صلاح) دار المعرفة، بیروت، 1997م.
  18. شیرازی مکارم، المفاتیح الجدیده، دار نشر الامام علی بن ابی طالب (ع)، قم، چاپ اول، 1431 هـق.
  19.  
  20. صدوق ابو جعفر محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه‏، انتشارات جامعه مدرسین، قم‏، 1413، هـ.ق
  21. صبحی صالح، علوم الحدیث و مصطلحه، ذوی القربی، قم، 1428 هـ.ق.
  22. طباطبایى سید محمد حسین، المیزان فى تفسیر القرآن، دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ى مدرسین حوزه علمیه قم، قم، 1417 هـ.ق
  23. ـــ، بدایة الحکمه، مؤسسه انتشاراتی دارالعلم، قم ، چاپ یازدهم 1385 هـ.ش.
  24. طبرسى فضل بن حسن، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، انتشارات ناصر خسرو، تهران،1372 هـ.ش

 

  1. طوسی محمد بن حسن، رجال الشیخ الطوسی‏، انتشارات حیدریه، نجف‏،1381 هـ.ق.
  2. عروسى حویزى عبد على بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، انتشارات اسماعیلیان، قم،1415 هـ.ق
  3. فخرالدین رازى ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، دار احیاء التراث العربى، بیروت،1420، هـ.ق
  4. فضل الله سید محمد حسین ، تفسیر من وحى القرآن، دار الملاک للطباعة و النشر، بیروت،1419 هـ.ق
  5. قمى مشهدى محمد بن محمدرضا، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب، سازمان چاپ وانتشارات وزارت ارشاد اسلامى، تهران، 1368 هـ.
  6. کشی محمد بن عمر،رجال الکشی‏، انتشارات دانشگاه مشهد، 1348 هـ.ش
  7. کلینی محمد بن یعقوب ابو جعفر،الکافی‏،دار الکتب الإسلامیة، تهران‏، 1365 هـ.ش.
  8. مجلسی محمد باقر، بحار الانوار، داراحیاء التراث العربی، بیروت، چاپ سوم 1403 هـ.ق.
  9. محمد على التهانوى‌، کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، مکتبة لبنان، بیروت 1996م.
  10. مدیرشانچی کاظم، درایة الحدیث، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ پنجم، 1385 هـ.ش.
  11. موسوی بجنوردی کاظم، دائرة المعارف بزرگ اسلامی،مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران،1374 هـ.ق.
  12. نراقی احمد، خزائن، تصحیح عبدالله جوادی آملی، نشر قیام، قم، 1380 هـ.ش.