امام علی و عثمان، مطالعه تاریخی و کلامی

نوع مقاله : نشریه حدیث و اندیشه

نویسنده

حوزه علمیه

چکیده

بسیاری از اصحاب پیغمبر «صلی الله علیه و آله و سلم» در بی کفایتی عثمان اتفاق نظر داشتند و همین امر انگیزه ای برای مقابله آن ها با خلیفه شد. هر یک از مخالفین در برکناری عثمان از خلافت اقداماتی انجام دادند که در نهایت منجر به قتل او شد. آنچه به غلط میان برخی شهرت یافته دفاع امیرالمومنین «سلام الله علیه» از عثمان به وسیله امام حسن و امام حسین «سلام الله علیهما» است، در حالی که آن حضرت برای دفاع از جان خلیفه نسبت به فرزندان خود هیچ امری نداشتند و آنچه در میان برخی شهرت یافته با کلام آن حضرت تعارض دارد و از همه مهم تر با ادله امامت نیز سازگاری ندارد. حکومت عثمان یک حکومت طاغوت بود و خود او از ظالمین بود، دفاع از چنین شخصی اعانه بر اثم است و این با عصمت امام سازگاری ندارد.
کلید واژه: عثمان، مخالفین، فساد، خلیفه، حکومت

کلیدواژه‌ها


  1. قرآن کریم
  2. شریف الرضی، محمد بن حسین (1414ق)، ‏نهج البلاغه، ‏محقق/ مصحح: صالح، صبحی‏‏، قم: هجرت‏
  3. شریف الرضی، محمد بن حسین‏ (بی تا)، ترجمه نهج البلاغه، مترجم: حسین انصاریان، قم: دار العرفان‏
  4. طبرى، محمد بن جریر (1375ش)، تاریخ طبرى، ترجمه: ابو القاسم پاینده، تهران: اساطیر، ، چ پنجم
  5. عز الدین، على بن اثیر (1371ش)، کامل تاریخ بزرگ اسلام و ایران، ترجمه: ابو القاسم حالت و عباس خلیلى، تهران: مؤسسه مطبوعاتى علمى‏
  6. مجلسی، محمد باقر (1403 ق)‏، بحار الأنوار، بیروت: دار إحیاء التراث العربی‏
  7. المسعودی، أبو الحسن على بن الحسین بن على (1409)، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق: اسعد داغر، قم: دار الهجرة، چ دوم
  8. دینوری، ابن قتیبه (1380)، امامت و سیاست، ترجمه: سید ناصر طباطبایی، تهران: ققنوس
  9. ابن أبی الحدید، عبد الحمید بن هبة الله (1404)، شرح نهج البلاغة، محقق / مصحح: ابراهیم، محمد ابوالفضل، قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی‏‏
  10. عاملى، جعفر مرتضى (1430ه ق)‏، الصحیح من سیرة الإمام علی علیه السلام( المرتضى من سیرة المرتضى)، بیروت: المرکز الاسلامی للدراسات
  11. کوفى، ابن اعثم (1372ش)، الفتوح، ترجمه: محمد بن احمد مستوفى هروى، تحقیق: غلامرضا طباطبائى مجد، تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامى
  12. المقدسی، مطهر بن طاهر (۱۳74ش)، آفرینش و تاریخ، ترجمه: محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران: آگه، چ اول
  13. امینى، عبدالحسین (1387ه ش)، الغدیر، ‏مترجم: واحدى، محمد تقى‏ شیخ‏الاسلامى، على‏ موسوى، جمال‏ بهبودى، محمدباقر قربانى لاهیجى، زین‏العابدین‏ شریف رازى، محمد، ثبوت، اکبر فارسى، جلال‏الدین‏ تجلیل، تهران: بنیاد بعثت
  14. مفید، محمد بن محمد (بی تا)، دفاع از تشیع،‏ گردآوری و تدوین: علم‏الهدى، على بن حسین، ‏مصحح: زمانى‏نژاد، على‏اکبر، حسن زاده، صادق، ‏مترجم: آقا جمال خوانسارى، محمد بن حسین
  15. هیثمی، ابن حجر (بی تا)، الصواعق المحرقه، مصحح: عبداللطیف عبدالوهاب، قاهره: مکتبه القاهره
  16. سیوطی، عبدالرحمان بن ابی بکر (1404)، الدر المنثور، قم: مکتبه آیت الله مرعشی