بررسی استنادات فقهی اهل بیت علیهم السلام به قرآن کریم در روایات

نوع مقاله : نشریه حدیث و اندیشه

نویسندگان

عضو هیات علمی دانشگاه قرآن و حدیث

چکیده

آنچه این تحقیق در صدد تبیین آن است نمونه‌های روایی از استنادات فقهی اهل بیت علیهم السلام در تبیین احکام مختلف فقهی و در ابواب مختلف مانند طهارت، نماز، روزه، حج، نکاح و حدود، به قرآن کریم است که در آن‌ها ائمه علیهم السلام در مقام استدلال بر حکم فقهی موضوع، به آیه ای از قرآن کریم استناد نموده‌اند. نتایج این تحقیق که به صورت کتابخانه ای و نرم افزاری و با تحلیل روایات صورت گرفته حاکی از این است که رجوع اهل بیت علیهم السلام به قرآن و استدلال به آن در بیان احکام و معارف، بدین جهت بوده که آن بزرگواران خواسته‌اند از جایگاه تعلیم، متعلمین را به نحوه دلالت آیات بر مقاصد فقهی، کلامی و.. ارشاد نمایند. همچنین ائمه هدی علیه صلوات الله اهتمام داشته‌اند تا فقها و راویان حدیث را درباره رجوع به قرآن و استدلال به این کتاب مقدس ترغیب و تشویق نمایند و نیز در صدد اثبات این واقعیت محتوم بوده‌اند که هیچ گونه تحریفی در قرآن اتفاق نیفتاده است.

کلیدواژه‌ها


  • قرآن کریم
  • ابن هشام (بی تا)، مغنی الادیب، قم: حوزه علمیه قم.
  • انصاری، مرتضی (1413)، کتاب الصوم، قم: کنگره شیخ اعظم.
  • حلی، حسن بن یوسف (بی تا)، تذکره الفقها، قم: موسسه آل البیت.
  • خویی، سید ابو القاسم (1407)، کتاب الصوم، قم: انتشارات لطفی.
  • شیخ محمد بن حسن بن شهید ثانی (1419)، استقصاء الاعتبارفی شرح الاستبصار، قم: موسسه آل البیت.
  • صدوق، محمد بن علی بن بابویه (1413)، من لا یحضره الفقیه، قم: انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  • طبسی، محمد جعفر (1392)، تمسک العتره الطاهره بالقران الکریم، قم: مرکز فقهی ائمه اطهار.
  • طریحی، فخر الدین (1416)، مجمع البحرین، تهران: انتشارات کتابفروشی مرتضوی.
  • طوسی، محمد بن حسن (بی تا)، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: انتشارات دار احیاء تراث عربی.
  • عاملی، محمد بن حسن (شیخ حر) (1409)، وسائل الشیعه، قم: انتشارات آل البیت.
  • فیض کاشانی، محمد محسن (1412)، الوافی، اصفهان: مکتبه الامام امیر المومنین.
  • کلینی، محمد بن یعقوب (1362)، کافی، تهران: انتشارات دار الکتب الاسلامیه.
  • مجلسی، محمد باقر (1394)، مرآه العقول، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
  • ------------- (1406)، ملاذ الاخیار فی فهم تهذیب الاخبار، قم: کتابخانه آیت اله مرعشی.
  • مفید، محمد بن محمد بن نعمان (1414)، الارشاد فی معرفه حجج الله علی العباد، بیروت: دار المفید.
  • مکارم شیرازی، ناصر (1374)، تفسیر نمونه، تهران: انتشارات دار الکتب الاسلامیه.