2
دانش آموخته ی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس تهران
چکیده
ابن حجر عسقلانی از محدثان شهیر اهل سنت در کتاب خود تَبیین العَجَب بِما وَرَدَ فی شَهرِ رَجب، بر مبنای عدم تسامح در پذیرش روایات فضائل و با اتکای صرف به نقد سندی، به ردّ روایات فضائل ماه رجب پرداخته است. از آنجایی که خصوصاً در سالهای اخیر توجه به فضیلت ماه رجب و اعمال مستحبی آن پررنگتر شده، ضروری مینماید تا روایات وارده در این باره بررسی و ارزیابی گردد. به همین سبب، در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی توأم با نقد، دیدگاه وی درباره روایات فضائل ماه رجب از منظر روشی و مبنایی بررسی شد. خلط احادیث ضعیف با احادیث موضوع، نادیده گرفتن نقد متنی احادیث و اکتفا به نقد سندی آنها و نگاه ناصواب در خصوص ملاک پذیرش روایات حوزهی فضائل، آسیبهای روشی و مبنایی دیدگاه ابن حجر در مواجهه با این روایات است. طبق ادلهی مطرح شده میتوان بیان داشت که هرچند برخی از این اخبار طبق قواعد علوم حدیث ضعیف به حساب میآیند فلذا بر استحباب اعمال مستنبط از آنها نمیتوان حکم داد اما اگر عملی به عنوان امید ثواب و احتمال مطلوب بودن انجام شود، خداوند با فضل و رحمتش به فرد عمل کننده، ثواب مطرح شده در خبر ضعیف را میدهد.
)